ਅਮਰੀਕੀ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ: 2026 ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜੰਗ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ / ਤਹਿਰਾਨ: ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ, ਕੌਂਸਲ ਆਨ ਫਾਰੇਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼ (CFR) ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ "2026 ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਲਈ ਟਕਰਾਅ" (Conflicts to Watch in 2026) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਖ਼ੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਵਧਦੀਆਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਾਰਨ 2026 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਪੂਰਨ ਜੰਗ ਛਿੜਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ।
'ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ' ਅਤੇ ਮਈ 2025 ਦਾ ਟਕਰਾਅ
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਮਈ 2025 ਵਿੱਚ ਵੀ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਭਾਰੀ ਝੜਪ ਹੋਈ ਸੀ:
-
ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲਾ: ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਸੈਲਾਨੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 26 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਗਈ ਸੀ।
-
ਭਾਰਤ ਦਾ ਜਵਾਬ: ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ 'ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ' ਚਲਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦੇ ਕਈ ਰਣਨੀਤਕ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ਨੇ 36 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ 80 ਡਰੋਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਦੇ ਨੂਰ ਖਾਨ ਏਅਰਬੇਸ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਸੀ।
ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ
ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਜੰਗੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ:
-
ਭਾਰਤ: ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (DAC) ਨੇ ₹79, 000 ਕਰੋੜ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਡਰੋਨ, ਹਵਾ ਤੋਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ 'ਅਰਲੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਸਿਸਟਮ' (AWACS) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
-
ਪਾਕਿਸਤਾਨ: 'ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ' ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹੁਣ ਚੀਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ (Air Defence Systems) ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਖੇਤਰੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਟਕਰਾਅ
ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹੋਰ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ:
-
ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਜੰਗ: ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ 2026 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸ਼ਾਸਿਤ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵੀ ਜੰਗ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਭਾਰੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਬੰਬਾਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਏ ਸਨ।
-
ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਹਾਈ ਅਲਰਟ: ਖੁਫੀਆ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੰਮੂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ BSF ਨੂੰ ਸਰਹੱਦਾਂ 'ਤੇ ਹਾਈ ਅਲਰਟ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।