ਥਰਮਲ ਇਨਵਰਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿਗੜੀ: ਰੂਪਨਗਰ ਦਾ AQI 305 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਫਿਲਹਾਲ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਖਾਸ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ (AQI) ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਜ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ AQI 100 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪੀਲਾ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
-
ਰੂਪਨਗਰ ਦਾ AQI 305 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
-
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਇਕਲੌਤਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ AQI $100$ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ।
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਥਰਮਲ ਇਨਵਰਸ਼ਨ
ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਧੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਥਰਮਲ ਇਨਵਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਹਵਾ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਉਲਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ:
-
ਆਮ ਸਥਿਤੀ: ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਗਰਮ ਹਵਾ ਉੱਪਰ ਉੱਠਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਕਣਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸਾਫ਼ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
-
ਥਰਮਲ ਇਨਵਰਸ਼ਨ: ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ, ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੀ ਹਵਾ ਠੰਢੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸਦੇ ਉੱਪਰ ਵਾਲੀ ਹਵਾ ਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
-
ਪ੍ਰਭਾਵ: ਇਹ ਗਰਮ ਉੱਪਰਲੀ ਪਰਤ ਇੱਕ ਢੱਕਣ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਠੰਢੀ ਹਵਾ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਫਸਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਧੂੜ, ਧੂੰਆਂ ਅਤੇ ਗੈਸਾਂ ਉੱਪਰ ਨਹੀਂ ਉੱਠ ਪਾਉਂਦੇ ਅਤੇ ਹੇਠਲੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ "ਧੂੰਆਂ" (Smog) ਬਣਦਾ ਹੈ।
ਮੌਸਮ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਅਤੇ ਸਲਾਹ:
-
ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਹਾਲਾਤ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
-
ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਪੱਛਮੀ ਗੜਬੜੀ ਦੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਖਾਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਵੇਗੀ।
-
ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਵੇਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦੇ ਉਪਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ (ਅਨੁਮਾਨਿਤ):
-
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ: $19$ ਤੋਂ $30$ ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ।
-
ਜਲੰਧਰ: $19$ ਤੋਂ $31$ ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ।
-
ਲੁਧਿਆਣਾ: $20$ ਤੋਂ $31$ ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ।
-
ਪਟਿਆਲਾ: $20$ ਤੋਂ $33$ ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ।
-
ਮੋਹਾਲੀ: 22 ਤੋਂ 31 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ।
(ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਧੁੱਪਦਾਰ ਰਹੇਗਾ।)